Anne Leeflang is mede initiatiefnemer van Fête de la Nature en heeft zich er jarenlang voor ingezet. Daarnaast is ze sociaal veranderkundige. Haar grootste focus ligt bij de verbinding tussen mens en natuur. Maak kennis met Anne en lees hoe zij Fête in 2014 naar Nederland haalde.
Foto: Floor Fortunati

Hoe is Fête de la Nature ontstaan?

Fête de la Nature komt oorspronkelijk uit Frankrijk, waar ze dit feest al sinds 2007 vieren. In 2012 waren er verschillende mensen en organisaties uit Nederland, waaronder ikzelf, die daar over hadden gehoord en dachten: kunnen we dat ook niet in Nederland organiseren? Wel wilden we het anders aanpakken dan in Frankrijk. Daar werd het vooral van bovenaf georganiseerd, door de grote natuurorganisaties. Wij vonden het juist belangrijk om de verbinding met de natuur bij de mensen zelf te houden en niet alleen bij de natuurorganisaties. Toen ontstond het idee voor een grassrootsfestival, een natuurfestival dat van onderaf (vanuit de graswortels) wordt georganiseerd.

Die grassroots koppeling hebben jullie dus gemaakt om de mens zelf meer met de natuur te verbinden?

Ja, omdat het ontzettend belangrijk is om die verbinding tussen mens en natuur weer te herwaarderen. Je kunt jezelf namelijk helemaal verliezen in de machteloosheid van de grote klimaatproblemen die nu spelen. Bij Fête de la Nature gaat het juist over de vraag: Hoe kun je laten groeien wat je wilt laten groeien? Het gaat dus om positiviteit, gemeenschap, om het vieren wat er wél is. Als tegenkracht voor die destructieve kant.

Het idee voor Fȇte de La Nature in Nederland is in 2012 ontstaan. Hoe heb je het toen aangepakt?

In 2012 is het idee voor Fête de la Nature in Nederland ontstaan en in mei 2014 vond de eerste landelijke editie van Fête de la Nature in Nederland plaats. In 2016 vierden maar 62.000 mensen de natuur. Dit laat zien dat er veel animo is om gezamenlijk de natuur te vieren. Om Fȇte echt te laten wortelen en toekomstbestendig te maken hebben we in 2019 de samenwerking gezocht met IVN Natuureducatie. Om samen met IVN te werken aan meer zichtbaarheid, een groter bereik en de professionalisering van het natuurfestival. Een logische stap, want Fête en IVN delen dezelfde missie: mens en natuur verbinden. Meerdere IVN-afdelingen organiseerden al activiteiten tijdens het festival. Sinds 2020 slaan we dus de handen ineen.

Je hebt het al een beetje verteld, maar waarom is Fête de la Nature eigenlijk zo belangrijk voor jou?

Op mijn 23e was ik klimaatambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds, in die rol reisde ik toen naar het noordpoolgebied. Ik vond het zo vervreemdend om die smeltende kappen te zien. Ik dacht: als dit gebeurt, waarom onderneemt niemand dan actie? Gaandeweg in mijn werk als sociaal veranderkundige ontdekte ik het antwoord. Die grote doemscenario’s zijn zo groot. We kunnen slechts een vertaling maken van wat er nu gebeurt, maar wat kunnen we daar op menselijk vlak mee? Ik weet wel dat verandering vanuit negativiteit heel lastig is. Alleen in een hele grote crisis kan er, veranderkundig gezien, een sociale en maatschappelijke verandering ontstaan. Tijdens natuurrampen bijvoorbeeld, of tijdens oorlogen. Maar verandering is natuurlijk onderdeel van ons leven. Als je kijkt naar de natuur dan is die constant onderhevig aan verandering. Het idee van Fête de la Nature is: als je het positief bekijkt, dus aandacht geven aan dat wat wil groeien, – ik kan het niet anders omschrijven dan ‘dat waar je een levendig gevoel van krijgt’. Als je een verjaardag van iemand viert, dan vier je dat die persoon er is. Dat kun je ook met de natuur doen, vieren dat de natuur er is. Een feestje vieren doe je niet vaak in je eentje, dat gaat om een gedeelde ervaring en ik denk dat dat gemeenschapsgevoel heel belangrijk is in de verandering waar we nu voor staan. Als je dat letterlijk naar de grond brengt, naar levende plekken waarbij je het natuurlijk proces centraal stelt, dan ontstaat er ruimte voor mogelijkheid. Als nieuwe kiemplantjes zeg maar.

Heb je nog tips voor mensen of organisaties die twijfelen om mee te doen en zelf een natuurfeestje te organiseren?

Maak het niet te groot voor jezelf. Voel eerst bij jezelf wat je fijn vindt voor jouw feestje en gebruik dat als leidraad. Laat het vooraf ingevulde beeld van hoe het eruit moet gaan zien los en kijk vooral: Waar zit nu precies die energie? Zo laat je jezelf niet wegvoeren door alle dingen die je zou moeten organiseren, maar kun je kijken wat er ontstaat. En natuurlijk komt er heus wel iets bij kijken, maar het hoeft helemaal niet zo groot te zijn. Het zit juist vaak in de hele simpele dingen. Het is belangrijk om het hart, hoofd, handen-principe erbij te houden.

Wat bedoel je precies met hart, hoofd, handen?

Het hoofd heeft ideeën, maakt plannen en verwerkt informatie. We zijn geneigd om met ons hoofd die feestjes te organiseren en dan met de handen deze vorm te geven. We vergeten vaak om eerst met ons hart te beginnen ‘Wat is je verlangen? Waar zit jouw energie?, dan wordt iets organiseren ineens een stuk makkelijker en ga je mee met de flow.

Wat is jouw droom voor Fête de la Nature?

Mijn hoop is dat Fête de la Nature een natuurlijke feestdag wordt die even groot wordt als bijvoorbeeld koningsdag. Dat het een vanzelfsprekendheid wordt om bij de natuur stil te staan.

Dat de natuur echt een onderdeel wordt van onze cultuur?

Ja, onlosmakelijk. En dat Fête de la Nature daar aan bijdraagt en hopelijk in al onze systemen doorsijpelt. Dat is mijn droom.